Odwrotne obciążenie - na czym polega

Z dniem 1 lipca 2015 roku wejdą w życie nowe przepisy, które rozszerzą listę towarów objętych odwrotnym obciążeniem. Jednak to nie koniec zmian, ustawodawca wprowadzi również limit sprzedaży. Sprawdź, kiedy podatek VAT będzie musiał rozliczyć nabywca, a nie sprzedawca.

Odwrotne obciążenie - na czym polega

Odwrotne obciążenie polega na przerzuceniu obowiązku rozliczania podatku VAT ze sprzedawcy na nabywcę. Pełną listę towarów dla transakcji krajowych, co do których stosuje się opodatkowanie na zasadach odwrotnego obciążenia, zawiera załącznik nr 11 do ustawy o VAT.
Zgodnie z nowelizacją przewiduje się również zawężenie stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia tylko do sytuacji, gdy nabywcą towarów wymienionych w załączniku nr 11 jest czynny podatnik VAT.

Odwrotne obciążenie - brak konieczności adnotacji na fakturze

To jakie dane muszą znaleźć się na fakturze, reguluje art. 106e ustawy o VAT. Faktura zawierająca niepełne dane w świetle przepisów nie jest fakturą. Co więcej - o tym, z jakim dokumentem mamy do czynienia, decydują dane jakie zawiera, a nie ich nazwa.
Zdarza się, że kupujący otrzymuje fakturę z adnotacją “odwrotne obciążenie”. Warto pamiętać, że zapis ten ma jedynie charakter informacyjny, a nie wiążący prawnie. Oznacza to, że nawet gdy sprzedawca nie umieści owej adnotacji na fakturze, nabywca będzie musiał ponieść konsekwencje podatkowe, gdy ustawa takie a nie inne zasady opodatkowania nakazuje. Reguła ta działa także w drugą stronę. W sytuacji, gdy sprzedawca zawrze zapis “odwrotne obciążenie”, a ustawa nie przewiduje użycia tego mechanizmu wobec sprzedawanych towarów, nabywca nie poniesie konsekwencji podatkowych.

Odwrotne obciążenie - zmiany
Pierwszą i najważniejszą zmianą jaka wejdzie w życie w lipcu 2015 jest zmiana listy towarów objętych odwrotnym obciążeniem. Została ona wydłużona m.in. o:
  • złoto w postaci surowca lub półproduktu (o próbie 325 tysięcznych lub większej) oraz dostawy złota inwestycyjnego,
  • blachy zaklasyfikowane do PKWiU 24.33.20.0 „Arkusze żeberkowane ze stali niestopowej”,
  • telefony komórkowe, w tym smartfony, a także laptopy, tablety, notebooki i konsole do gier.
Ponadto przedsiębiorcy będą zobligowani do przygotowywania informacji podsumowujących dla transakcji objętych odwrotnym obciążeniem. Sprzedawca będzie składał deklarację wraz z informacją podsumowującą do 25. dnia miesiąca następującego po danym okresie rozliczeniowym (miesięcznym lub kwartalnym). Informacja podsumowująca powinna zawierać następujące dane:
  • imię i nazwisko lub nazwa oraz NIP podatnika składającego informację,
  • imię i nazwisko lub nazwa oraz NIP podatnika nabywającego towary lub usługi,
  • łączną wartość dostaw towarów oraz świadczonych usług.
Przedsiębiorcy sprzedający i nabywający towary objęte procedurą odwrotnego obciążeniapowinni pamiętać również o limicie sprzedaży. Bowiem zgodnie z nowymi przepisami podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) dokonującym ich dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
b) nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako czynny podatnik VAT;
c) dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 122.

Ważne!
Odwrotne obciążenie będzie miało zastosowanie jedynie wtedy, gdy nabywca będzie czynnym podatnikiem VAT.


Ponadto, co ważne, odwrotne obciążenie będzie miało miejsce, jeżeli łączna wartość sprzedanych towarów objętych tą procedurą w ramach jednolitej gospodarczo transakcji przekroczy 20.000 zł netto.
Jednolita gospodarczo transakcja
Za jednolitą gospodarczo transakcję uznaje się transakcję obejmującą umowę, w ramach której występuje jedna lub więcej dostaw towarów wymienionych w poz. 28a–28c załącznika nr 11 do ustawy nawet, jeżeli są one dokonane na podstawie odrębnych zamówień lub wystawianych jest więcej faktur dokumentujących poszczególne dostał.
Ponadto za jednolitą gospodarczo transakcję uznaje się również transakcję obejmującą więcej niż jedną umowę o której mowa wyżej, jeżeli okoliczności towarzyszące tej transakcji lub warunki, na jakich została ona zrealizowana, odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie towarami wymienionymi w poz. 28a–28c załącznika nr 11 do ustawy.